असार १५ : राष्ट्रिय धान दिवस मनाइँदै

काठमाडौं:

आज २०औँ राष्ट्रिय धान दिवस देशभर मनाइँदै छ । सरकारले २०६१ सालमा नेपाली क्यालेन्डरको असार १५ गतेलाई राष्ट्रिय धान दिवस तथा धान खेती पर्वका रुपमा मनाउने निर्णय गरेको थियो ।

धान रोप्ने, दही र पिटे भात जस्ता मिठासको मजा लिने र गीत गाउने, माटो फाल्ने र मनोरञ्जन जस्ता परम्परागत सांस्कृतिक कार्यक्रममा सहभागिता जनाउने कार्यक्रम रहेको छ । धान नेपालमा मात्र नभई सम्पूर्ण दक्षिण एसियाली क्षेत्रको प्रमुख बाली हो।

सरकारले धान खेतीका लागि जग्गाको संरक्षण, स्वच्छ र स्वस्थ बीउको प्रवद्र्धन, सिँचाइ सुविधा विस्तार र हाइब्रिड तथा रोग प्रतिरोधी जातको विकास गरी धान उत्पादनमा आत्मनिर्भर बनाउने लक्ष्य लिएको छ । नेपालमा कुल खेतीयोग्य जमिनको ४७ प्रतिशतमा धान खेती गरिन्छ ।

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले यस दिवसको अवसरमा सबैमा शुभकामना व्यक्त गरेका छन् । धान उत्पादन बढाउन सरकारले सिँचाइ आपूर्ति विस्तार, रासायनिक मल तथा बीउको अनुदान, आधुनिक प्रविधिको प्रयोग, अनुसन्धान तथा विकासलगायतका विविध कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्दै आएको उनले बताए ।

खडेरी, भारी वर्षा, अपर्याप्त वर्षा, प्राकृतिक प्रकोप र रोगको फैलावटजस्ता जलवायु परिवर्तनका असरले हाम्रो खाद्य सुरक्षामा चुनौती खडा हुन सक्ने भन्दै प्रधानमन्त्रीले धान उत्पादनको लक्ष्यमा असर पर्न सक्ने चेतावनी पनि दिए ।

यस पृष्ठभूमिमा प्रधानमन्त्रीले धान उत्पादन बढाउन, धान तथा धान आयातको आवश्यकता घटाउन र मुलुकलाई आत्मनिर्भर बनाउन जलवायु अनुकुलन प्रजातिको धान र नयाँ प्रविधिको विकास गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।